A jednak podatek korporacyjny dla SKA i spółek komandytowych. Jak się przygotować?

Ministerstwo Finansów z datą 12 lutego 2013 r. opracowało projekt zmian do ustaw o podatku dochodowym. Zmiany mają głównie na celu uszczelnienie systemu w zakresie co poniektórych praktyk stosowanych przez podatników mających na celu redukcję obciążeń podatkowych (tzw. optymalizacja podatkowa). Najważniejszą jednak zmianą niewątpliwie jest objęcie spółek komandytowych i komandytowo-akcyjnych podatkiem dochodowym od osób prawnych. Powraca zatem ubiegłoroczny pomysł, tym razem w rozszerzonej i zmodyfikowanej wersji. Ten projekt jest też znacznie lepszy legislacyjnie, bardziej przemyślany i spójny. Jest odpowiedzią na większość krytycznych uwag kierowanych pod adresem poprzedniego projektu. Tym samym ma on realną szansę stać się obowiązującą ustawą ze skutkiem od 1 stycznia 2014 r. Na kilka jego charakterystycznych cech należy zwrócić uwagę:

1.       Opodatkowanie obu spółek nie jest szaleństwem. Jest konsekwentną realizacją zasady, iż opodatkowanie CIT-em stanowi szczególną daninę, którą płacić się za komfort ograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Ponieważ komfort ten nie przysługuje komplementariuszom, uzyskali oni, ograniczone w czasie (do 5 lat) prawo odliczenia od podatku od wypłaconej dywidendy, zapłaconego uprzednio podatku CIT, przypadającego na ich udział. Ekonomicznie zatem, ich ciężar podatkowy nie powinien ulec zmianie.

2.       Zyski wypracowane przed 1 stycznia 2014 r. będą nadal traktowane w większości przypadków jak zyski wspólników spółki osobowej. Z zasady tej wyłączono jednak zysk przypadający na akcjonariusza. W przypadku komandytariuszy jest to rozwiązanie z jednej strony korzystne. Zyski te nie będą podwójnie opodatkowane. Z drugiej strony, do dywidendy wypłaconej z tych zysków nie będą miały zastosowanie jakiekolwiek zwolnienia podatkowe, typowe dla dywidend. Wyłączenie akcjonariuszy z tej zasady oraz ograniczenie zwolnienia podatkowego dla wypłacanych dywidend istotnie ogranicza możliwości optymalizacji dla SKA po wejściu w życie nowych przepisów.

3.       Zasada powyższa ma także zastosowanie w odniesieniu do ustalenia kosztów uzyskania przychodów przy zbywaniu akcji lub praw komandytariusza. Do kosztów tych będzie zaliczać się także niewypłacony zysk sprzed daty wejścia w życie zmian – analogicznie jak przy spółkach osobowych aktualnie.

4.       Nadal kluczową będzie data 1 stycznia 2014 r. na którą spółki będą miały obowiązek przygotować sprawozdanie finansowe. Uwagi zgłoszone w tym przedmiocie, a dot. sztucznego wymuszania roku obrotowego, wskazują na możliwość dalszych zmian projektu przez jego wnioskodawcę.

Czy można w jakikolwiek sposób przygotować się do nadchodzących zmian? Wydaje się, że spokojne czekanie na rozwój wypadków jest tu niewskazane. Nie ma co liczyć na ponowne „przeleżenie się” projektu w Ministerstwie. Zespół Rostowskiego konsekwentnie stara się zapychać dostrzeżone dziury w systemie podatkowym. Za sobą ma poparcie Rządu i większość koalicyjną, oraz nieustaną presję deficytu budżetowego. Przekształcenie spółki wymaga zaś czasu. Jeśli priorytetem będzie zachowanie jednostopniowego opodatkowania, zmiana ta zapewne pójdzie w stronę spółki jawnej (dla niektórych będzie to powrót do poprzedniej formy prawnej). Jeśli jednak priorytetem będzie ochrona dotychczas wypracowanego zysku, to wskazane byłoby przekształcenie w spółkę kapitałową, w pełni korzystającą ze wspólnotowych przywilejów podatkowych. Dodatkową motywacją do przygotowania się do nowej regulacji powinny być dalsze zmiany wynikające z ustawy, w tym między innymi opodatkowanie tzw. dywidend rzeczowych oraz uszczelnienie kontroli cen transferowych w przypadku aportu akcji. Wydaje się, że ten rok jest ostatnim, w którym będzie możliwość bezpodatkowego skorzystania z tych transferów majątkowych. W najgorszej sytuacji znajdą się beneficjenci struktur SKA – FIZ, w których zwolniony podmiotowo z opodatkowania fundusz inwestycyjny zamknięty pozostaje akcjonariuszem SKA. Struktury takie przestaną być bowiem atrakcyjne podatkowo. Zachowanie ich atrakcyjności będzie wymagało radykalniejszych zmian, w tym zaprzęgnięcia zagranicznych wehikułów transparentnych podatkowo i mogących emitować udziały lub akcje.